Teknoloji bu mesleğin geleceğini belirsizleştiriyor
Haber/Gamze HAN- Isparta’da 43 yıldır terzi olan Turan Kaya (55), alım gücünün düşük olması nedeniyle ucuz fabrikasyon ürünlerin daha çok tercih edildiğini söyledi.
Terzilik mesleğine ilginin yalnızca tadilat üzerine olabildiğini ifade eden Kaya, açıklamasında; “Çoğu terzi sipariş üzerine dikmiyor. Alım gücünün düşük olması sebebiyle ucuz fabrikasyon tekstil ürünleri daha çok tercih edilebiliyor. O yüzden tasarım ürünler biraz daha geri plana düştü. Çünkü perakende kumaş kumaşçıda pahalıdır. Fiyatlandırma da kumaş ve el emeği üzerinden belirleniyor. Kişi kaliteli bir kumaştan pantolon giymek isterse terzinin yarım günden fazla zamanını harcamasıyla birlikte Bin liraya satın alabilir. Bugün bir işçinin yevmiyesi 2 Bin liradır. Çırak bile yetiştiremiyorken, bu tarz ekstra meşakkatli iş yapmak istemeyebiliyor. Gençlerden talep artık yok maalesef. Benim yetiştirme belgem olduğu halde insanlar çocuklarını getirmiyorlar. Ben de işi öğrenmek için birçok ustanın yanında çalıştım ve para almadım. İyi ki de öğrenmişim. Okusaydım farklı şeyler de olabilirdi fakat bu ülkede terzi, berber gibi meslekler de olacak. Fakat bu gidişle son ustalar biz olacağız. Kullan at devri de beraberinde gelecektir” şeklinde konuştu.
“MODA TEK TİP OLUYOR”
Modanın yönlendirildiğini ve yalnızca sunulan popüler ürünler nedeniyle tek tipleşmenin yaygın olduğunu belirten Kaya, açıklamasında “Seri üretimde hem hızlı hem düşük maliyetli ürünler çıkartması ve hem de ürünleri çıkartan makineyi alamadığımız için çağın getirisine ayak uyduramıyoruz. Pantolonların cebini yapabilen makineler üretildi. İnsanlar yalnızca komut veriyor. Kamboçya'da gömlek, Hindistan’da pamuk kumaşı üretiliyor ve bu sebeple artık tek tipleşme söz konusudur. Moda bu şekilde yönlendiriliyor ve insanlar da ne giyecekleri hakkında pek de bir fikir sahibi olamıyorlar. Yalnızca sunulan trendler arasından seçim yapıyorlar. Oversize (büyük beden) tarzı tişörtleri yapan insanlar da sanatkarlıktan veya meslekten uzaklaşmış kişilerdir. Bu stil değişimine ayak uydurmak zor değil. Kişinin bilgi ve becerisi var ise müşterilerden gelen farklı moda anlayışlarını dikebilir” diye konuştu.
Turan Kaya, eskiden olan mesleklerin artık işlememesi sebebiyle, mesleklere ait ürünlerin de piyasadan kalktığını söyledi. Kaya, açıklamasında; “Eskiden konfeksiyon olmadığı zaman elde dikim yapılırken bir ceketten 3-4 defa prova alınması sebebiyle uzun bir yoğunlaşma sonucu 1 haftada 2 tane çıkabiliyordu. Isparta’da 30 tane çekirdekten yetişmiş terzi vardır. Gerisi fabrikadan fermuar, paça yapmasını öğrenmiş tam sanatkar olmayan kişilerdir. Eskiden olan mesleklerin şu anda işlememesi sebebiyle o mesleğin ürünleri de piyasadan kalkıyor haliyle. Bu sektörde insanın kendi işini beğendirmesi çok önemlidir. Çünkü paçasını yaptıran bir kişi beğenirse muhakkak tekrar gelecektir. Bazı şeyler zamanı gelince bitecek fakat gelişen teknoloji bu meslek için neler getirir bilemiyoruz. Genel anlamda teknoloji bu sektörü yordu diyebiliriz. Fakat biz terziler olarak konfeksiyonların yaptığını bir grup olarak çalışıp yapabilirdik. Fakat iş dağılımındaki anlaşmazlık olabileceğinden terziler arası birlik sağlanmadı. Anlaşma ve dayanışma olmadı. Eskiden olan komşuculuk yardımlaşması şimdi ne komşularda ne de sektör içinde mevcut. Bu meslek beni başka bir şehre gitmeme sebep oldu. bu mesleği yapmak isteyenler varsa farklı şehirlere gidebilir. Bu meslek farklı deneyim ve bilgi kazanmasına neden olmaktadır” dedi.